İş görüşmeleri, çoğu iş arayan kişinin korkulu rüyası olsa da günümüzde belirlenen birtakım kurallar ile bu görüşmelerin olumlu neticelenmesini sağlamak mümkündür. Çetin yollarla kurulmuş olan iş hayatı içine eklenen bir iş görüşmesi ister istemez stres seviyenizin artmasına neden olabilir. Bir iş görüşmesinin kaderini, aslında o görüşmeye nasıl gidildiği belirlemektedir. Herhangi bir ön hazırlık yapılmaksızın, kılık kıyafete dikkat edilmeksizin gidilen bir iş görüşmesinin olumlu geçme ihtimali de düşmektedir.
1. İlk İzlenim Çok Önemli
Hayatımızın her alanında olduğu gibi iş görüşmelerinde de ilk izlenim çok önemlidir. İş görüşmeniz için, bekleme salonunda ya da insan kaynakları departmanının odasında bir müddet beklemeniz gerebilir. Bu süreç üzerinde bazı gözlerin sizin üzerinizde olması muhtemeldir. Özellikle orada çalışan kişiler mutlaka sizi gözlemleyecektir. Bu nedenle kendinizden emin bir şekilde oturun. Koltuğun ne çok ucunda her an gidecek gibi, ne de yayılarak oturmayın, ama mutlaka dik oturun. Çünkü dik oturmanız sizin kendinize olan güveninizi temsil edecektir.
Görüşme yapacak kişi geldiğinde mutlaka ayağa kalkın. Çünkü bu hareket hem karşınızdakine hem de işinize olan saygınızı gösterecektir.
2. Öz Geçmişiniz Sizin Aynanız Olacaktır
Aslında son zamanlarda öz geçmiş genellikle mail ortamında isteniliyor. Fakat siz yine de yanınızda yazılı olarak öz geçmişinizi bulundurarak işinizi riske atmayın. Öz geçmişinizi mutlaka anlaşılır, doğru bilgilerle fakat abartılı olmayan bir dille yazın. Çünkü öz geçmişinize yazdığınız yalan bir bilgi veya abartılı bilgiler o işi alamamanıza neden olabilir. Ayrıca öz geçmişinizin güncel olmasına dikkat edin.
Öz geçmişinizde sosyal ve kişisel aktivitelerinizi mutlaka ekleyin. Çünkü aktiviteleriniz sizin ne kadar araştırmacı, yenilikçi ve zamanınızı nasıl değerlendirdiğinizi gösterecektir. Bunun dışında aldığınız ödüller ve belgeler, katıldığınız seminerler sizin bir adım öne geçmenize yardımcı olacaktır. Öz geçmişinizdeki bilgilerin yazım hatalarına mutlaka dikkat edin. Hele ki başvurduğunuz iş, yazı işleri ve benzeri departmanlar ise ilk dikkat edilecek olan öz geçmişinizde yer alan imla hataları olacaktır.
3. Diksiyonunuza Dikkat Edin
Diksiyonunuz, konuşma şekliniz, hitabınız ve hatta beden diliniz sizin aslında nasıl bir personel olacağınızı karşı tarafa yansıtacak en önemli unsurların başında gelmektedir. Bu nedenle mutlaka diksiyonunuza, dikkat ederek ne çok yüksek ne çok alçak sesle konuşun. Ayrıca bilmediğiniz sırf havalı sandığınız kelimeleri kullanmayın. Aksi taktirde gülünç bir duruma düşebilirsiniz.
İş görüşmesi yaptığınız kişiler yaşça sizden büyük ya da küçük olabilirler ama siz mutlaka bey ya da hanım olarak hitap edin. Kendinizden bahsederken, emin olduğunuz duruşu sergilerken arada bir gülümsemeyi unutmayın. Çünkü kendinizden çok fazla emin görünmeniz ukala görünmenize sebep olabilir. Bu durumla karşılaşmamak için silahınız gülümsemeniz olsun.
4. Öz Geçmişinizi Sözlü Olarak Dile Getirin
Belki öz geçmişiniz hiç okunmayacaktır. Fakat sözlü yaptığınız görüşme hatırlanmanıza sebep olacaktır. Bu sebeple öz geçmişinizi yer alan okuduğunuz okul, bölüm, aldığınız eğitimler hakkında abartılı olmadan kısa bilgiler verin.
5. İş Tecrübeniz Mutlaka Sorulacaktır
Her ne kadar öz geçmişinizde yer alsa dahi, mutlaka daha önceki iş tecrübeleriniz, çalıştığınız yer ve göreviniz konusunda sorular sorulacaktır. Daha önceki deneyimlerinizden bahsedin. Fakat sizin için olumsuz olan tecrübelerinizden bahsetmeyin. Hele ki daha önceki çalışma arkadaşlarınız ve işvereniniz hakkında olumsuz konuşmayın. Siz her ne kadar haklı olsanız dahi, sizin geçimsiz ya da sorunlu bir çalışan olduğunuzu yanlış yansıtabilir. Kısa ve öz deneyimlerinizden bahsedin ve geçin.
6. Ön Araştırmanızı Mutlaka Yapın
Başvurduğunuz ve iş görüşmesine davet edildiğiniz yer ile ilgili mutlaka ön araştırmanızı yapın, sektörde nasıl bir vizyonunun olduğu hakkında bilgi alın. Zaten günümüzde tüm iş yerlerinin hemen hemen bir web sitesi bulunuyor. Web sitesinden kaç yılında kurulduğu, ne iş yaptığı hangi alanda ne gibi başarıları olduğunu zihninize kaydedin. Çünkü çoğunlukla iş görüşmelerinden ‘’Neden biz?’’ sorusu ile karşılaşacaksınız. Bu soruya mutlaka bir cevabınızın olması için araştırma yapmanız önemli.
7. Olmak İstediğiniz Pozisyon İçin İstekli Olun
İşi çok istiyorsanız o işi almak için istekli olduğunuzu göstermeniz önemli. Bunu kimi zaman beden diliniz kimi zaman ise sözcükler ile dile getirmeniz gerekebilir. Özellikle başarabileceğiniz konularda çekimser davranıp ‘’Ben yapamam’’ demeyin. O işi istediğinizi ve iş için elinizden geleni yapabileceğinizi ve çalışacağınız şirkete katkıda bulunacağınızı sözcüklerinizle ifade edin. Ancak asla yalvarmayın ya da kendinizi acındırmayın.
8. Kılık Kıyafet
Uygun bir kılık kıyafetle iş görüşmesine gitmek, insan kaynakları sorumlusunun gözünde artı bir puan kazanmanızı sağlayacaktır. İş profesyonelliğine uygun, sade ve temiz bir kıyafet; erkekler için düzgün saç ve sakal tıraşı, kadınlar için de derli toplu ve bakımlı görünen bir saç ve abartısız makyaj yeterli olacaktır. Bunun yanı sıra ellerinizin, yüzünüzün temizliği, vücudunuzdan kötü bir koku yerine yayılacak bir parfüm veya sabun kokusu da ilk izlenim için olumlu etki yaratacaktır.
Yapacağınız her iş görüşmesi deneyim kazanmanıza neden olacaktır. Bu sebeple her iş görüşmesinden sonra kendinizi değerlendirin ve bir sonraki iş görüşmesinde o hususlara dikkat ederek davranın.
9. Politik Davranın
Önceki iş tecrübelerinizden bahsederken önceki işverenlerinizi veya şirketlerinizi kötülemeniz, insan kaynakları sorumlusunun mülakata olumsuz başlamasına neden olacaktır. Bu nedenle, size eski işverenleriniz veya şirketleriniz hakkında köşeye sıkıştıran sorular dahi gelse burada politik davranmalı ve katiyen olumsuz cümleler kullanmamalısınız.Aksi taktirde iş mülakatı olumsuz bir yöne doğru ilerleyecektir.
10. Övünmekten Kaçının
Kendinizi tanıtırken tevazunun dengesini kurmak da iş görüşmelerinde dikkat edilen hususlardandır. Görüşme esnasında sürekli kendinden ve yeteneklerinden abartılı bir övgüyle bahseden bir kişi ukala algılanabileceği gibi, kendini ve yeteneklerini basit bulduğunu gösteren ve sürekli mütevazı davranmaya çalışan bir kişi de güçsüz bir karakter olarak algılanabilir.
11. Kendinizi 5 yıl sonra nerede görüyorsunuz?
Gelecek planlarınızla ilgili sorularda ayağı yere basan cevaplar vermeniz de analitik zekanızı gösteren ve insan kaynakları sorumlusunu etkileyen yaklaşımlardandır. İş görüşmelerinin klasik sorularından biri olan “Kendinizi 5 yıl sonra nerede görüyorsunuz?” minvalinde iletilen soruları, mantık çerçevesinden çıkmadan fakat kendinizi sıradan bir hayata razı göstermeden cevaplamanız, kendi hayatınızın iplerini elinizde tuttuğunuzu, dolayısıyla ayakları yere basan bir karakter olduğunuzu gösterir.
12. Özgüveninizi Koruyun
İş görüşmeleri, her ne kadar gerginlikle bekleniyor olsa da kendine güvenen, sınırlarını bilen ve hayata deneyimler penceresinden bakabilen biri için kendi hayatına eklenen yeni bir deneyimdir. Her bireyin stres seviyesi ve farkındalık düzeyi farklı olsa da hiçbir iş görüşmesinin sizden ve yaşantınızdan bir şey çalmayacağını, aksine size yeni bir deneyim katacağını aklınızda bulundurmanız sizin için faydalı bir yaklaşım olacaktır.
