Covid 19 isimli virüs ilk olarak Çin’ de ortaya çıkmıştır. İlk görüldüğü yer olan Wuhan’ da birden bire hızlı bir yayılım gösteren bu virüs, Çin Halk Cumhuriyeti’ nin sıkı önlemler almasına neden olmuştur. Öyle ki, basına yansıyan ya da gizli çekimler ile sosyal medyada dolaşan amatör kamera çekimleri ile birlikte tüm dünya burada yaşanan dramı izlemiştir. Önlem almak adına sokağa çıkma yasağı konulması, u yasağa karşı gelen insanların zorla tutuklanması, direnmeleri halinde işkence ile göz altına alınmaları yankı uyandırmıştır. Evlerine zorla kilitlenen ve kapıları üzerine lehimlendiği için dışarı çıkamayan insanlarda korku ve panik hali ile birlikte evcil hayvanlarını öldürmeye başlama da burada görülmüştür.
Virüsün ilk çıktığı yer olarak görüle Wuhan’ da aynı zamanda kedi köpek gibi evcil hayvanların da bu virüsü taşıdığı ve insana bulaştırdığı yönünde yayılım sağlayan dedikoduları çoğu hayvanın atılması, öldürülmesi, sokağa terk edilmesi gibi panik halinin şiddetlenmesine neden olmuştur.
Covid 19 virüsünün ilk etapta yarasadan insanlara geçtiği iddia edilmiştir. Sonrasında ise sosyal medyadan çığ gibi büyüyen kedi ve köpekten bu virüsün insanlara geçtiği dedikodusunun önü alınamamıştır. Peki asıl manası ile Covid 19 nedir? Kedi ve köpek gibi evcil hayvanlardan korona virüsü insanlar bulaşır mı? Bu yazımızda doğru olarak görülen ama asılsız olan haberleri aydınlatmaya çalışacağız.
Korona Virüsü Nedir?
Korona virüsü 2020 yılının ilk günlerinde ortaya Çin’ de ortaya çıkmış ve 14 gün kuluçka süresi olması nedeni ile dünya geneline, yayılmış olan bir solunum yolu hastalığıdır. Bu virüsün adı Covid 19 dur. Dünyaya hızlı yayılmasının temel nedenlerinin başında hem 2 haftalık kuluçka süresi ve taşıyıcılık durumunun olması hem de çıktığı zaman diliminin yeni yıl olması nedeni ile tatil zamanı turistlerin yurt dışı seyahatlerinde dünyaya bu virüs salgınını yaydığı yönündedir.
Korona virüsü sadece insanlarda bulunan bir virüs değildir. Bu virüs memeli canlılarda ve kuşlarda bulunmaktadır. Korona virüsünün de yarasadan insana geçmesi iddiası bu nedenledir. Korona virüsünün farklı açıdan hastalığa neden olan çeşidi bulunur. Covid 19 adı ile de bilinen bu virüs hayvanlarda bulunmasına rağmen kedi, köpek gibi evcil hayvanlardan başka bir hayvana ya da insanlara bulaşım göstermez. İlgili virüs sadece canlı türlerinden insanlar arasında birbirine yayılım gösteren bir virüstür. İnsanlar arasında da akut solunum yolu rahatsızlığı, şiddetli solunum yolu rahatsızlığı vb. alanda ciddi boyutlara ulaşacak hastalık yaymaktadır.
Covid 19 solunum yolu ile damlacık yolu ile insandan insana bulaşır. Protein ile beslenen bir virüstür. İnsanın önce burun, göz ya da ağız yolu ile vücudunun içerisine girer. İlk üç gün yutakta kalır. Ardından akciğere iner. Burada üreme göstererek ve kişinin bağışıklık sistemi güçsüz ise kolay bir şekilde yerleşerek çoğalım göstermektedir. Ardından burada çoğalarak kişinin solunum fonksiyonlarını etkisiz hale getirmektedir. İnsanlarda görülen türü solunum yolunun tahribatına ilişkin oluşmaktadır ancak bu virüs hayvanlardan insanlara geçmez.
Korona Virüsü Kedi ve Köpeğe Etkileri
Kedi ve köpeklerde de korona virüsü tehdidi oluşmaktadır. Ancak hayvanlarda bu virüsün yansıması ve etkileri daha farklı boyutlarda görülmektedir. Korona virüsünü almış olan kedilerin en büyük hastalık belirtisi, huysuzluk ve ishaldir. Bu ishal hiç geçmeyecek şekildedir. Köpeklerde ise kanlı ishal hastalığına neden olmaktadır. kedi ve köpeklerde bu ishalin ve korona virüsünün tedavisi farklı boyutlarda ilerlemektedir. Kedi ve köpeğin virüs kaptıktan sonra tedavi edilmemesi halinde kayıpları söz konusu olur.
Ancak bu canlılar korona virüsü almalarına rağmen, her canlı kendi türüne bulaştırmaktadır. Çünkü her canlının kendi türüne bu virüsü bulaştırmalarının etkileri ve izlenimleri de farklı olmaktadır. Köpekteki korona virüsü kediye geçmez. Kedideki korona virüsü de köğeğe geçmez. Hayvanlarda bulunan korona virüsü insana geçmeyeceği gibi, insandan da hayvan türüne geçmesi söz konusu değildir.
Korona Virüsü Etkileri ve Aşıları
Korona virüsünün kediler üzerindeki etkisi ishal şeklindedir. Tedavi edilmesi de ishalin kesilmesi yönünde olmaktadır. Ancak bu virüse kediler için bulunan herhangi bir tıbbi aşı, ilaç bulunamamıştır.
Köpekler için korona virüsünün etkileri kanlı ishal şeklindedir. Korona virüsü aşısı köpekler için bulunmuştur. Özellikle ülkeler arası seyahat edecek olan evcil köpeklerin uluslararası sağlık karnesinde korona aşısının olmasına bakılmaktadır. Bu hastalığın oluşmadan önce aşı takvimine uyularak, aşının yapılması mühimdir. Ancak hastalığın alınması halinde ise kanlı ishalin yok edilmesine yönelik bir tedavi sürecinin başlatılması önemlidir.
İnsanlar için korona virüsünün 3 aylık bir tarihi bulunmaktadır. Dolayısı il bu 3 aylık süreçte dünya genelinde herhangi bir aşı bulunamamıştır. Çin’ in Wuhan kentinde başlayan bu virüs vakalarının aynı kentte kontrol altına alındığı ve tedaviden sonra taburcu olan kişi sayısının da dünya genelinde hızla arttığı gözlemlenmektedir.