Bugün sizlere son zamanlarda düzensiz yaşam şartlarının artması ile daha fazla görülmeye başlayan vitiligo hastalığından bahsedeceğiz. Vitiligo neden olur? Vitiligo belirtileri nelerdir ? Tedavi süreçleri nasıldır? Şeklinde daha birçok sorunun cevabını yazımızın sonunda bulmuş olacaksınız.
Vitiligo Hastalığı Nedir?
Vitiligo, tıp dilinde pigmentlerin ölmesi sonucu deri üzerinde yamalar şeklinde, süt beyazı renginde oluşan lekeler olarak tabir edilmektedir. Vitiligo hastalığı vücudun herhangi bir yerinde yer alabileceği gibi vücudun tamamını da kaplayabilmektedir. Halk arasında Ala hastalığı ve Alaca hastalığı olarak da bilinmektedir. En fazla görüldüğü yerler ise eller, dirsekler, yüz çevresi, diz kapakları, ayaklar ve kasık bölgeleridir. Çok eski bir tarihe sahip olan bu hastalık ölümcül bir sonuca sebebiyet vermese de görüntü bakımından sorunlar oluşturacağı için kişileri psikolojik bir çöküntüye sürükleyebilmektedir. Genel olarak bakıldığında kesin olarak bağışıklık sistemi hastalığı olarak bilinmektedir. Bağışıklık sistemi ise vücudumuzu korumakla yükümlü bir tür silahlı ordu olarak tanımlanmaktadır. Bağışıklık sisteminin çökmesi durumunda bu silahlı ordu görevini yanlış yapmaya başlar. Vücutta yer alan yararlı hücreleri de zararlı olarak algılayarak melonositleri öldürür. Derimize rengi veren melanositlerin ölmesi durumunda ise deri rengi süt beyazı şekline döner böylelikle vitiligo hastalığı ortaya çıkar.
Vitiligo Belirtileri Nelerdir?
Vitiligo kendini belli etse de kişiler bazı durumlarda fark edemeyebiliyorlar. Güneş yanıklarından sonra kendini fark ettiren vitiligo kişiye daha fazla zararlar açabiliyor. Yanan yerlerin renginin değişmesi ile birlikte vitiligo beyazlıkları daha da bir belirgin hale gelerek kendini gösterebiliyor. Çocuklarda genellikle 2 ile 3 yaşlarında kendini göstermektedir. Vücutta ani şekilde beyazlamalar vitiligo’nun tek belirtisidir. Sıklıkla genital bölgelerde görüldüğü için erken tedaviye başlamak amacı ile gözlemlemek gerekmektedir. Vitiligo toplu iğne başı gibi beyaz leke olabileceği gibi avuç içi büyüklükte de kendini gösterebilir. Tedaviye başlanmadığı süre içerisinde tüm vücuda yayılabilmektedir.
Vitiligo Nedenleri Nelerdir?
Araştırmalar ve detaylı analizler sonucunda vitiligo’nun temel bir nedeni ortaya çıkarılamamıştır. Ancak elde edilen verilere göre stres, baskı, olumsuz yaşam koşulları vitiligonun dostu olarak belirtilmektedir. Kişinin bağışıklık sisteminin hücrelere zarar vermesi olarak bilinen bu hastalıktan korunmak için aşağıda verilen olumsuz durumlardan kaçınmanız gerekmektedir.
1. Düzensiz uyku
Vücut dinlendikçe gelişir sözünden yola çıkarak akşam 11.00 ve gece 03.00 arası uyku esnasında vücut kendini onarmak için maksimum çalışır ve tüm hastalıklarla mücadele bu saatler arasında çalışır. Bu periyotu kaçıran kişiler o uykudan hiç bir verim almamış olur. Gündüz uykusu gece uykusunun yerini tutmaz.
2. Stres ve baskı durumları
Özellikle aktif çalışan insanların iş yerlerinde ve ailelerindeki sorunlar vitiligo’nun en büyük dostları arasındadır. Stressiz ve baskısız bir yaşam bağışıklık için oldukça önemlidir.
3. Yaşam şartlarının kötülüğü
4. Yeterli hareket etmeme
Düzenli egzersiz yapmaya fırsatınız olmuyorsa bile günde en az 20 dakika yürüyüş vücut metabolizmasını kendine getirir ve bağışıklık sistemine destek olur.
5. Ağız ve dişlerin temizliğine önem vermemek
Vücutta en fazla enfeksiyon meydana gelen bölge ağız bölgesidir. Diş ve diş etlerinde meydana gelen her hangi bir enfeksiyon bağışıklık sisteminin yersiz çalışmasına sebep olabilmektedir.
6. Genel vücut temizliğine önem vermemek
7. Sigara ve Alkol kullanımı
Bağışıklık sistemini düşüren en büyük etmen olarak bilinen sigara ve alkolden kesinlikle uzak durmanız gerekmektedir.
Genel olarak bağışıklık sisteminin sebep olduğu bir hastalık olarak görülse de bazı durumlarda kişilerin altta yatan başka bir hastalığı olup olmadığı araştırılır. Şeker hastalığı, demir eksikliği ve tiroid gibi hastalıklar bağışıklık sistemine zarar verdiği için vitiligo’dan önce bunların tedavisine önem verilmelidir.
Vitiligo Tanısı Nasıl Konur?
Öncelikli olarak vitiligo birçok hastalıkla karıştırıldığı için detaylı bir inceleme yapılması gerekiyor. Sedef hastalığı ve mantar enfeksiyonları ile karıştırılan vitiligo teşhisinin konulabilmesi için uzmanlar ilk görüşte anlayabileceği gibi wood ışığına ihtiyaç duyabilmektedir. Wood ışığı vitiligo hastalığını diğer hastalıklardan ayırmak için kullanılan bir yöntemdir. Bu yöntem sayesinde doktorunuz vitiligo tanısını diğer testlere gerek duymadan koyabilmektedir. Wood ışığı sayesinde rengi normal görülen deriye bakıldığında bile vitiligo oluşumu olup olmadığı uzman tarafından görülebilmektedir. Uzman doktorun kafasını karıştıran durumlarda ise deri biyopsisi ihtiyacı duyulabilir kan testi ile altta yatan bir rahatsızlık olup olmadığı kontrol edilebilmektedir.
Vitiligo Hastalığının Tedavisi Var Mı?
Bundan 5 yıl önce kadar bu sorunun cevabı hayırdır. Ancak teknolojinin gelişmesi ve sağlık sektörünün buna ayak uydurması sebebi ile artık vitiligonun yüzde 100’lere kadar tedavisi olduğu belirtilmektedir. Vitiligo tedavisinde en önemli amaç tedavilerin düzenli ve sistematik olarak ilerlemesidir. Vitiligo hastalığının uzun süren bir tedavi süreci olduğunu unutmamanız gerekmektedir. Bu uzun sürece düzenli ve sıkılmadan ayak uyduran kişilerin tamamen tedavi olduğu bilinmektedir. İnternet üzerinde kremlerin işe yaramadığı ve rengin yerine gelmediğini söyleyen kişilerin diğer yorumları kontrol edildiğinde ilaçlara düzenli tedavi etmediği de görülmektedir. Ayrıca vitiligo hastalığı için kesinlikle İnternette yer alan bilgilere göre değil uzman doktorunuzun yönlendirmesi sonucu tedavi uygulamanız gerekmektedir.
Vitiligo Hastalığı Bulaşıcı mı?
Vitiligo hastalığı kesinlikle ama kesinlikle bulaşıcı bir hastalık değildir. Toplumda gördüğümüz ve denk geldiğimiz kişiler illaki olmuştur. Vitiligo hastası bir kişinin elini sıkmaya onunla sarılmaya bile çekinir hale gelen insanlar vardır. Ancak bilimsel açıklamalar vitiligonun yüzde 100 olarak bulaşıcı bir hastalık olmadığını söylemektedir. Bu sebeple çevrenizde bu hastalıktan muzdarip kişiler varsa psikolojilerini düşünerek davranmanız gerekmektedir. Unutmayın bu hastalığın en büyük dostu stres, baskı ve üzüntüdür.
Vitiligo Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Vitiligo hastalığının tedavisindeki amaç deri rengini eski haline getirmektir. Deriye renk veren ölü pigmentlerin canlandırılması ve yeniden harekete geçirilmesi için bir takım yöntemler kullanılabilmektedir. Vitiligo tek bir bölgede yer almakta ve çapı küçük ise kortizonlu kremler sayesinde deri eski rengine kavuşabilmektedir. Ancak vücutta büyük bir yer tutuyorsa bunun için farklı yöntemler kullanılabilmektedir. Yaygın vitiligo hastalığı tedavi yöntemleri şu şekildedir;
Vitiligo Tedavisi İçin Kullanılan Bir Takım İlaçlar
- Yaygın şekilde olan lekeler için fototerapi tedavisi (Ultraviyola ışık ile seanslar halinde deri eski rengine kavuşturulur.) yüzde 98 tedavi edebilme özelliği vardır.
- Düzenli ve sistematik şekilde kullanılacak olan kortizon tedavileri
- Bağışıklık sistemini baskılayıcı ilaçlar
- Khellin tedavisi (Kontrol altına almak ve lekelerin yayılmasını engellemek amaçlı kullanılmaktadır.)
Birçok tedavi şekli bulunan vitiligo hastalığının önüne geçilmez bir hal alması durumunda çeşitli ışık tedavileri ile tüm vücudun rengi açılabilir her yerin aynı renk olması sağlanabilmektedir. Bu yöntem tabi vitiligosu çok fazla ilerleyen kişilere uygulanmaktadır. Aynı zamanda kişiler alternatif olarak vitiligolu bölgelere dövme yaptırmaktadırlar. Fakat pigmenti ölen derinin savunmasının çok azaldığını hatırlatarak bu yöntemin çok akıllıca bir yöntem olmadığını belirtmekte fayda var.
Bağışıklı Sistemimi Nasıl Güçlendirebilirim?
Düzenli uyku ve düzenli beslenme yapıldığı sürece bağışıklık sistemi sürekli olarak güçlü kalacak ve görevini tam yerine getirecektir. Hayatınızda stres ve üzüntü gibi olumsuz durumları bir an önce çıkarmanız gerekmektedir. Bunların yanında bitki çaylarına yönelebilirsiniz. Havuç suyu cilt için çok büyük öneme sahiptir. Fırsat bulabildiğiniz sürece tüketmeniz gerekmektedir. Bunun dışında günlük düzenli meyve tüketmeli ve kefire ağırlık verebilirsiniz. Kefir bağışıklık sistemi için çok önemli olduğundan kullanmanız son derece faydalıdır. Kefiri ister kendiniz yapabilir isterseniz güvendiğiniz bir markanın hazır ürününü alabilirsiniz. Badem, fındık, kayısı kurusu ve siyah kuru üzüm gibi birçok kuruyemiş sürekli olarak listenizde yer almalıdır. Sürekli olarak belirttiğimiz gibi sigara ve alkolü hayatınızdan çıkarmanız çok büyük önem arz etmektedir.
Vitiligo Hastalarının Psikolojik Durumu
Vitiligo hastaları görüntü sebebi ile dışarıdaki insanlar rahatsız olmasa bile kendileri insanlara rahatsızlık verdiğini düşünebilmektedir. Ölümcül bir hastalık olmasa bile insanların hepsi bana bakıyor kaygısı ile yaşadıkları için kendilerini eve hapis etmektedirler. Dışarı çıkmayı hiç bir zaman istemezler. Kadınlar genel olarak makyaj yöntemleri ile lekelerini kapatsa da erkeklerde bu durum daha fazla kaygıya sebep olabilmektedirler. Birileri ile tokalaşmaktan bile çekindikleri için ciddi bir uzman yardımı almaları gerekebilir. Öncelikli olarak sizde bir vitiligo hastası iseniz dünyada sizden milyonlarca kişinin olduğunu unutmayınız. Dünyanın önde gelen mankenlerine bakarsanız vitiligoları ile mutlu tedavi edebilme imkanları olduğu halde bu şekilde yaşamayı seçmektedirler. Bazı hastalar ise bunun kendisine daha farklı bir hava kattığını düşünerek önemsemeyebilirler. Vitiligo hastalarına karşı hastalığı olmayan kişilerin de bir takım görevleri vardır. Özellikle ülkemizde bu durum karşısında olumsuz tavır sergileyen ve vitiligo hastalarına kötü gözle bakan kişilerin bulunması hastalıkla mücadele eden kişiler için daha olumsuz sonuçlar doğurmaktadır. Vitiligo ile mücadele konusunda psikolojik destek çok önemlidir. Bu sebeple kişinin kendini daha çok stres ve üzüntüye sürüklememesi adına psikiyatrik destek alması şarttır.
Not: Vitiligo tedavisi uzun süreçler sonucunda etki verse de yüz bölgesi ve diğer bölgeler tedavi konusunda en çabuk tepki veren yerler arasındadır. Tedaviyi uzatan konuların başında ellerin ve ayakların tedavi karşısında çok dirençli olmasıdır. Eller ve ayaklar tedavisi en zor ama düzenli bir tedavi aşamasından sonra düzelme olduğu bilinmektedir. Size düşen en büyük sorumluluk hastalığın ilk belirti anını yakalayabilmektir. Vücuda yayılmadan önlem alınan hastalıkların yüzde 95’inde tedavi tamamen geçmiş ve bir daha tekrarlama olmamıştır. Burada tekrarlama olmaması ilerleyen zamanlarda olmayacağı anlamına gelmez. Yaşam şartlarınız ve beslenme şekliniz sizin için çok büyük bir önem arz etmektedir.
İnternet üzerinde kullanıcılar bebeklerinin vitiligo hastalığı olduğu konusunda paylaşımlar yapmaktadır. Bu insanların bir an önce uzmana başvurması çok önemlidir. Büyüme aşamasında olan bebeklerin tedavilerinin daha kolay olduğu uzmanlar tarafından açıklanmaktadır. Dünya sağlık örgütünün açıklamalarına göre vitiligo konusunda halen detaylı incelemelerin yapıldığı bilinmektedir. Özellikle deride yaşayan pigmentlerden alınan hücrelerin vitiligolu bölgeye aktarılması konusunda çalışmalar her geçen gün daha olumlu sonuçlar vermektedir. Lütfen karamsarlığa kapılmayın.
