Bamya, çiçekli bir bitkidir. Botanik olarak, Abelmoschus esculentus olarak adlandırılır ve Malvaceae familyasına aittir. Özellikle tohumu ve az bilinen faydaları ile ünlüdür. Bamya yüksek oranda C, A vitamini, demir ve kalsiyum içerir. 1920’de tohumların yüzde 20 yağa sahip olduğu analiz edilmiştir. Elde edilen yağ, yeşilimsi bir renk ve hoş kokulu bir yapıya sahiptir. Bu yağ, trigliseritlerle birlikte insanlar için gerekli besinlere sahiptir. Çoklu doymamış bir yağ asidi olan mükemmel bir linoleik asit kaynağıdır.
Bamya Tohumu Nedir?
Bamya, ebegümeci ve pamukla aynı bitki ailesine aittir. Aslında tohumları saran kabuk anlamında kullanılır. Bir sebze olmasının yanı sıra bir süredir sağlıklı bireyler tarafından sağlığa önemli katkıları açısından da tercih edilmektedir. İçeriğinde:
- Potasyum
- B vitamini
- C vitamini
- Folik asit
- Kalsiyum bulunur.
Kalorisi düşük ve diyet lifi içeriği yüksektir. Son zamanlarda bamya tohumunu beslenme düzenine dahil etmenin birçok faydası olduğu düşünülmektedir. Bamyanın, tip 1, tip 2 ve gebelik diyabetinde kan şekerini yönetmeye yardımcı olduğu gözlenmiştir. Bamyanın doğrudan diyabet tedavisi için başarıyla kullanılıp kullanılamayacağına da karar verilmiştir. Bununla birlikte, bamya tohumunun kanıtlanmış birçok sağlık faydası bulunur. Tohumun diyetinizin ve tedavinizin uygulanabilir bir parçası olup olmadığını görmek için okumaya devam edin.
Bamya Tohumu Faydaları
Diyabet yönetimi için bamya konusunda yapılan tıbbi araştırmalar henüz tamamlanmış değildir. Bir araştırmaya göre ise bamya suyunun, gebelik diyabeti olan hamile farelerin kan şekeri seviyelerini iyileştirdiği görülmüştür. Türkiye’de uzun zamandan beri diyabeti tedavi etmek için kullanılmış olan kavrulmuş bamya tohumları da incelenmiştir. Kavrulmuş tohumların kan şekeri düşürülmesinde olumlu etkisi olduğu kanıtlanmıştır.
Diyet Lifi
Bamya lif bakımından yüksektir. Orta büyüklükteki 10 adet tohum yaklaşık 4 gram lif içermektedir. Bu kaliteli lifin birkaç faydası vardır. Sindirime yardımcı olur, açlık hissini ortadan kaldırır ve yiyen kişiyi uzun bir süre tok tutar. Lif içeriği yüksek yiyecekler diyabet için diyet tedavisi seçeneklerinin önemli bir parçasıdır. Artan lif alımı daha iyi glisemik kontrolünü teşvik etmek ve insülin duyarlılığını arttırmak açısından faydalıdır.
Anti-Stres Etkileri
Bamya tohumu ekstrelerinin, farelerin kan dolaşımında antioksidan, anti-stres etkisine sahip olduğuna dair kanıtlar bulunmuştur. Stres düzeylerini yönetmek, diyabet yönetiminin önemli bir parçasıdır. Uzun süreli, yüksek stres seviyeleri kan şekeri seviyesinin yükselmesine neden olabilir.
Kolesterolün Düşürülmesine Yardımcı Olabilir
Bamyanın diyabetli laboratuvar farelerinde kolesterol seviyesini düşürdüğü tespit edilmiştir. Yüksek oranda lif içeren ve antioksidan nitelikleri olan yiyecekler, şeker hastaları için kolesterolü düşürdüğü için önerilmektedir. Diyabet hastalarının sağlıksız kolesterol seviyelerine sahip olma ihtimalinin daha yüksek olduğu belirtilmiştir. Yüksek kolesterol düzeyleri diyabet ile bir araya geldiğinde daha ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu yüzden diyetinizin sağlıklı kolesterol seviyesine sahip olduğundan emin olmak için bamya tohumu tüketmek önemlidir.
Yorgunluk Karşıtı Yarar
Yapılan çalışmalar bamya bitkisinin kullanımıyla iyileşme sürelerinin ve yorgunluk seviyelerinin iyileştirilebileceğini göstermiştir. Tohumları diyetinize sağlıklı bir egzersiz rutini ile birlikte dahil ederek, daha uzun süre egzersiz yapabilir ve egzersizinizden daha hızlı bir şekilde fayda görebilirsiniz. Kardiyovasküler aktivite, diyabetin önlenmesi ve tedavisinin önemli bir parçasıdır. Aktif bir yaşam tarzını benimsemeye çalışıyorsanız bamyanın fazlasıyla katkısı olacaktır.
Bamya Tohumu Zararlı Mı?
Böbrek taşı ve irritabl barsak sendromu olan insanlar kullanmamalıdır. Kullanmadan önce, olası herhangi bir zarara karşı emin olmak için doktora danışın. Bamya tohumu zararlı değildir ancak yine de gereğinden fazla kullanmayın. Hassas insanlar alerjik reaksiyonlara maruz kalabilir.
Diyabetiniz için zaten bir tedavi planınız varsa, bamya gibi bütünsel tedaviler arıyorsanız doktorunuza bildirmelisiniz. Bazı çalışmalar, bamyanın metformin emilimini engellediği gösterilmiştir. Metformin, kan şekeri seviyelerini yönetmeye yardımcı olmak için kullanılan bir ilaçtır. Şu anda metformin alıyorsanız bamya tüketmemeye çalışmalısınız.
Bamyanın diyabet için doğal bir tedavi olduğunu kanıtlayan kesin bir tıbbi araştırma yoktur. Bamyanın kesinlikle bir insülin dengeleyici olmadığını anlamak önemlidir. Bununla birlikte, diyabeti olanlar için olası birçok yararı varsa, doktorunuzun kabul etmesi durumunda geleneksel tedavinin yanında denemeye değer olabilir.
Bamya Tohumu Nasıl Kullanılır?
Bamya Suyu
Bamyaları kaynatarak suyunu içmek tohumların faydalarından yararlanmak adına oldukça kolay ve popüler bir yöntemidir. Bu yöntemi uygulayanlar diyabet semptomlarını azaltmaya yardımcı olduğunu ileri sürmüştür. İçilecek olan su, bamyalar suya konarak ve bir gece bekletilerek yapılır. kabuktaki ve tohumdaki değerli besinlerin bir kısmı su tarafından emilecektir.
Bamya yemekten çok hoşlanan biri değilseniz, suyunu içmek bamyadan faydalanmanın hızlı ve basit bir yoludur. Bazı insanlar bamyanın kabuklarını tamamen ıslatmak yerine ince dilimler halinde kesmeyi tercih ederler. Bamya suyunu bu şekilde hazırlayacaksanız, tohumların özünü daha çok salmasından ötürü biraz acı bir içeceğe hazır olun.
Bamya Kabuğu ve Toz Tohumlar
Bamya kabuğu, bamyayı tıbbi olarak kullanmanın en geleneksel yoludur. Bamya kullanımının yararlarını araştırmak için yapılan ön çalışmalarda, kıyılmış bamya kabuğunun kullanımı, yutma açısından en uygun yol olarak görülmüştür. Bamyayı bir el rendesi veya limon dilimleyici kullanarak hazırlayın. Bir kerede ne kadar bamya kabuğu tüketilmesi gerektiği konusunda bir sınır bulunmamasına rağmen, yarım çay kaşığı tohum kabuğu vücudunuzun yararı için fazlasıyla yeterli olacaktır.
Toz haline getirilmiş bamya tohumları öğütülmeden önce kurutulur. Tohumların toz olarak tüketilmesi, araştırıldığında faydalanma açısından en yararlı yöntem olarak görülmüştür. Toz haline getirme işlemi biraz zaman ve emek gerektirebilir. Ancak, toz bamya tohumlarını sağlık ve gıda mağazalarından ve online tedarikçilerden kolayca satın alabilirsiniz.
Bamya Tarifi Fikirleri
Bamya içerisindeki jel, kıvam artırıcı bir ajandır ve bazı çorba ve güveçlerde kullanılabilir. Bamyayı beslenme düzeninizin bir parçası olarak kullanmaya başlamak istiyorsanız, basit bir bamya tarifi deneyebilirsiniz.
Turşu, bamya kabuğunun acılığını ekşi bir tatla değiştiren bir diğer popüler kullanım şeklidir. Ayrıca bamyadan turşu yapmak, kabuğun sertliğini yumuşatacağı için tüketmesi de kolaydır. Eğer bir kurutucunuz varsa, bamya kabuklarını kurutmak ve deniz tuzu ile baharatlamak, çıtır çıtır bir hal almasını sağlayarak ortaya lezzetli bir atıştırmalık çıkaracaktır.
Bamya Tohumu Zayıflatır Mı?
Bamya, Afrika kökenli bir sebzedir. Bazı ülkelerde, özellikle Güney Amerika’da, kızartılarak kullanıldığı için kilo vermek için uygun değildir. Ancak daha sağlıklı bir şekilde hazırlandığında bamya tohumu zayıflatıcı etkiye sahip olacaktır.
Kalori
1 bardak bamya porsiyonu 36 kalori veya standart bir 2.000 kalorili diyetin yüzde 7’sini sağlar. Bamya beslenme düzenine dahil edildiğinde, kilo kontrolünü geliştiren düşük kalorili bir diyet uygularken, duyu ve iştahı doyurucu bir lezzet ve madde sağlar. Turşu ve haşlanmış taze bamya, fazla yağ yakılmasında etkilidir.
Lif
Sadece bir bardak bamya, 4 g lif sağlar. Lif sizi doldurup iştahınızı tatmin ederek kilo vermenize yardımcı olur. Lif ayrıca midedeki diğer gıdalar ve besin maddeleri ile birleşir ve midedeki besinlerin kan dolaşımı tarafından emilmesini yavaşlatır. Yavaş sindirim, metabolizmayı düzenlemek ve kilo sorununu iyileştirmek için önemli bir unsur olan kan şekeri dengesini iyileştirir.
Glisemik İndeks
Bamyanın glisemik indeksi, kan şekeri üzerindeki minimal etkisinin bir sonucu olarak düşük aralıktadır. Gıdaların kan şekeri üzerindeki etkisi kilo kaybı oranını etkiler çünkü yüksek glisemik gıdalar kan şekerini arttırır. İnsülin aşırı glikozu kandan uzaklaştırır, kaslarda ve karaciğerde saklar. Vücut, enerji için ihtiyaç duyduğu çıkarılmış kan şekeri yerine beyne açlık sinyalleri göndererek tepki verir.
Bamyadaki yağ içeriği 0,3 g veya günlük 65 g ihtiyacının yüzde 1’inden daha azdır. Yağ, beslenmede yüksek miktarda kalori sağlayan bir besindir. Günlük beslenme düzenine bamya tohumlarını dahil etmek, daha az yağ almanızı sağlar. Böylece sağlıklı beslenirken kilo verebilirsiniz.
Bamya Tohumundan Kür Tarifi
Hindistan Cevizli Körili Bamya
Bamya çok düşük kalorili bir sebzedir, 100 gram porsiyon başına sadece 30 kalori içerir. Tohumunda, sağlıklı miktarda antioksidanlar beta karoten, ksantin ve lutein bulunur. Bu bileşikler görme, sağlıklı akciğerler ve cilt için gereklidir. Flavonoidler bakımından zengin doğal sebze ve meyvelerin tüketilmesi ayrıca akciğer kanserlerinden korunmaya yardımcı olur.
Malzemeler:
- 1 çorba kaşığı hindistan cevizi yağı
- 1 orta boy doğranmış soğan
- 2 diş ince doğranmış sarımsak
- 1/2 çay kaşığı zerdeçal
- 1/2 çay kaşığı tarçın
- 1/2 çay kaşığı kimyon
- 1/2 çay kaşığı zencefil
- 3 su bardağı taze bamyanın yıkanmış tohumları
- 1 tatlı kaşığı bal
- Rafine edilmemiş deniz tuzu
- 1 çay kaşığı hardal tohumu
- 1 tatlı kaşığı elma sirkesi (isteğe bağlı)
- 1/2 bardak domates sosu veya et suyu
- İsteğe bağlı: 1 bardak çeri domates
Hazırlanışı:
- Bamyaların yapışkan salgısını önlemek için, keserken tamamen kuru tutmaya çalışın. Bamyayı bir gün önce yıkayıp, tamamen kurumaya bırakın.
- Orta ateşte bir tavaya hindistan cevizi yağını ekleyin. Soğanları, sarımsakları ve baharatları ekleyin ve soğanlar yumuşamaya başlayana kadar sote edin.
- Bamya tohumu, bal, tuz ve hardal tohumunu ekleyin. 2 dakika daha pişirin.
- Sirke, domates sosu veya et suyunu ekleyin. Kapağını kapatın ve 4 ila 5 dakika kaynamaya bırakın.
- Körili tadın ve daha fazla baharatın gerekip gerekmediğine bakın. Zaman kalırsa, sosu koyulaştırmak için yemeğin 10 dakika dinlenmesini sağlayın. İsterseniz çeri domatesini ekleyin ve hemen servis edin.
Bamya Tohumu Fiyatı
1 kg bamya tohumunun fiyatı 40 TL ile 130 TL arasında değişiklik göstermektedir. Fiyat aralığı çok geniş olsa da bu noktada dikkat edilecek husus tohumların elde edilme biçimidir. Ayrıca tohumdan tam bir yarar sağlamak adına ilaçsız olması önemlidir. Dilerseniz bamyaları kendiniz alıp kuruttuktan sonra tohumlarını ayıklayarak da daha uygun fiyatlı bir yöntem seçebilirsiniz.
Bamya Tohumu Nasıl Dikilir, Ne Zaman Ekilir?
Bamya tohumu ekiminin ilkbahar ve yaz aylarında yapılması tavsiye edilmektedir. Tohumun toprağa 3-5 cm derinlikte yerleştirilmesi uygundur. Eğer fide olarak dikim yapılacaksa da aynı zamanlarda, toprağın 20-25 cm derinine dikilmesi önerilir. Ayrıca kışın sera olarak da bamya tohumu dikilebilir. Tohum olarak ekilen bamyada çimlenme 10-12 gün arasında gerçekleşecektir. Fideler dikilirken sadece kök kısmının tamamen toprağın içinde kalmasına dikkat edilmelidir.
