Tıp dünyasında ‘alopesi areata’ olarak isimlendirilen saçkıran, saç köklerini olumsuz olarak etkileyen ve genellikle avuç içi büyüklüğünde bölge bölge saç dökülmesine sebep olan bir cilt rahatsızlığıdır.
Saçkıranın çeşitli türleri olmakla birlikte ve nadir olarak görülse de vücuttaki tüm kılların dökülmesine sebep olur. Genel olarak sebeplerine göz atıldığında bunun daha ziyade bir bağışıklık sistemi rahatsızlığı olduğunu görüyoruz. Çünkü bağışıklık sistemi vücudu dış çevreden gelebilecek tehditlere karşı korumak amacıyla tasarlanmıştır. Fakat bazı insanların bağışıklık sistemi dış dünyadan gelen tehlikelerin ve hastalıkların dışında vücudun kendisine karşı da bir saldırı taarruzuna geçer. Bağışıklık sisteminin bu kendi yurduna karşı yaptığı taarruzlardan meydana gelen hastalıklara otoimmün tanımlanması yapılır. İşte saçkıran da bunlardan bir tanesidir.
Cinsiyet ayrımı yapmadan herkeste olabilecek bir rahatsızlıktır, fakat daha ziyade çocukluk döneminde başladığını görürüz. Bu şikayet ile hekime gelen kişilerin birçoğu henüz on yaşlarındaki çocuklardır. Bu hastalık türü halk nezdinde saçkıran olarak isimlendirilse de, saç dökülmesi dışında sakallarda, kaşlarda ve kirpiklerde de görülmesi olasıdır. Her aile bireyinde görülmesi muhtemel olan bu rahatsızlık, kesinlikle bulaşıcı bir hastalık değildir.
Saçkıranın Sebepleri
Bağışıklık sisteminin yol açtığı söylense de tıp dünyası henüz bu hastalığa henüz bir reçete sunmuş değildir. Öte yandan bu konu hakkında bilim adamlarının da fazla mesai harcadıkları bir gerçektir. Saçkıranla alakalı araştırmalar sürmekle birlikte ve bugüne kadar saçkıranla alakalı belirlenen genel nedenlerden bazıları aşağıda istifadelere sunulmuştur.
Genler
Bunun birdenbire ortaya çıkmasında insanların kalıtımsal yapısının varlığı düşünülür. Bu insanlarda virüsler, çevresel etkenler, stres gibi faktörler hastalığının tetikçi olabilirler. Ailesinde bu hastalığı daha önce tecrübe etmiş insanların bu hastalığa yakalanma olasılığı biraz daha yüksektir ve bu insanlarda astım atağı, tiroid, atopik egzama, anemi veya alerjik rinit gibi hastalıklarının sıkça görüldüğü bir vakadır.
Bağışıklık Sistemi
Bağışıklık sistemi insan vücudunu hastalıklardan koruyan adeta bir sigorta görevi yapmaktadır. Fakat bu hastalığın kişide baş gösterdiği zamanlarda ise, bağışıklık sistemi maalesef vücuda karşı bir saldırıya geçmektedir. Neticede saç köklerini besleyen hücrelere akyuvarlar tarafından saldırı yapılmaktadır. Bu saldırılar sonucu saç köklerinin küçülmesine ve saç miktarların artmasına engel olur.
Stres
İnsanlarda oluşan dert, üzüntü, tasa, depresyon vb. duygusal manada insanlarda sorun teşkil eden durumlar bağışıklık sistemini zayıflatmasına sebebiyet verir. Saçkıranın çoğu zaman yaşanan duygusal travmaların, stresli zamanların ardından meydana gelmesi neticesinde olmaktadır. Mesela kişinin başına gelmiş kötü bir olay, boşanma arifesinde olan çiftler veya sınav zamanlarında veya bu tarz kaygı teşkil eden dönemlerde zorlanan çocuklar ya da kişilerde saçkıran hastalığına maruz kalması bundandır.