Beyinsel açıdan uyku ve uyanıklığı kontrol eden beyin fonksiyonu bozukluğu narkolepsi şeklinde tanımlanır. Kişilerin uyanık olmalarına rağmen aniden bir uykululuk hali yaşaması ve uygunsuz zamanlarda dahi uyanık kalamama söz konusudur. Belirtileri ise ne kadar uyunursa uyunsun yine de dinlenememe ve uyku uyuma isteği, gün içinde uyuma atakları ve sürekli yaşanan yorgunluk gibi durumlar göz ardı edilmemelidir. Araba kullanırken, çalışırken veya yemek pişirirken dahi narkolepsi atağına yakalanan ve uyumasına rağmen otonom davranışlarına devam eden tehlikeli hastalar da vardır.
Narkolepsili hastaların çoğu uyku durumuna aniden geçerek baygınlık durumuna benzeyen ama çevresini duysa da tepki veremeyen ya da hiçbir şeyi hatırlamayan hastalar da vardır. Bu konuda genetik faktörler düşünülse de bu hastalığın kesin nedeni belli değildir.
Tanı ve Tedavi
Narkolepsi vakasından şüphe duyan uyku bozuklukları uzmanı veya uzman bir doktor Polisomnografi ile çoklu uyku latans testini uygulayacaktır. PSG ile bir geceyi uyku merkezinde özel bir odada uyuyarak geçirirken beyin dalgalarınızı, kalp ritminizi ve solunumunuzu algılayacak yöntemler uygulanacaktır. Diğer gün ise MSLT testi yapılacaktır. 4 kez 2’şer saat aralık olma suretiyle 20 dk sürelerle istirahat etmeniz gereklidir. Tedavisi olan narkolepsi hastalığında en yaygın şekilde amfetamin grubu ilaçlar kullanılırken uykulu olma hali, halüsinasyon ve uykuda hareket etme gibi şikayetler absorbe edilebilmektedir. Narkolepsi tedavisinde ayrıca hastanın günlük yaşantısında değişimler şarttır. Düzenli bir uyku programı yapılmalıdır. Vardiyalı işlerde çalışması sıkıntı yaratan narkolepsili hastalar düzenli olarak kısa süreli uyumaları iyi ve faydalıdır. Araç kullanmadan evvel uyumak ve ilaçları düzenli almak konusunda dikkatli davranan narkolepsi hastaları herhangi bir sıkıntı yaşamazlar.
